TİMOSEN (Toplu İş Makinaları ve İş Kamyonları Operatörleri Sendikası) ve TiMODER Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Sert, LİMAK ve İÇTAŞ ortaklığına ait Yeniköy Termik Santralına ait maden ocaklarında yaşanılan iş kazaları, zorla işten çıkarmalar ve işyerindeki çalışma koşullarının ağırlığına ilişkin olarak Milas Park Kafede basın toplantısı düzenledi. Açıklama sırasında sendikanın işyeri temsilcisi ve Disiplin Kurulu Başkanı Muhammet Özen de hazır bulundu.

Sert, ilk olarak TMODER ve TİMOSEN’in kuruluşu hakkında bilgiler verdi. TİMODER’in 2016 yılında, TİMOSEN’in ise 2023 yılında kurulduğunu belirten Sert, iş kamyonu ve iş makinası operatörlerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi, özlük haklarının korunması için mücadele ettiklerini söyledi.

TİMOSEN genel başkanı Ahmet Sert daha sonra LİMAK ve İÇTAŞ’ın oluşturduğu YK Enerji’nin, İkizköylüler’in ve çevrecilerin karşı çıkmalarına rağmen Jandarmanın desteğiyle Akbelen’de kesilen çam ağaçlarının yerinde oluşturulan maden ocağında meydana gelen ölümlü iş kazası, zorla işten çıkarmalar, mobbing ve ağır çalışma koşulları hakkında açıklamalarda bulundu.

Sert’in açıklamaları şöyle:

“Bu açıklamamızın sebebi, öncelikle Türkiye genelinde sektörümüzde yaşanılan sıkıntılarla ilgili ancak biraz daha bölgesel, biraz daha özel bir konuyla ilgili açıklama yapacağız. Toplu İş Makinaları ve Kamyonları Operatörleri Derneği ve Toplu İş Makinaları ve İş Kamyonları Operatörleri Sendikası olarak sektörümüzü temsil eden, kardeş kuruluş olan iki ayrı STK ancak aynı hedefe giden kuruluşlar olarak 2016’dan bu yana hizmet vermekteyiz. Şimdi öncelikle, Türkiye genelinde ne kadar iş kazası oluyor, ne kadar ölüm oluyor, bunların nedenleri nedir; kamu-özel sektör fark etmiyor, bu konuda ortaya konulan çabalar, icraatlar hepimizin malumu. Zaten bu konuda yeterli bir faaliyet ve icra olmuş olsaydı şu anda biz burada olmazdık ve ölümler, kazalar meydana gelmezdi. Dikkatlerden kaçan bir nokta; burada toplumu ilgilendiren bir konunun sahipsiz kalması ve konunun muhatabı olan kuruluşlar iş kazalarının önlenmesi için yeterince çalışmıyorlar ve hatta çaba göstermekten de kaçınıyorlar. Bizim ilkemiz şu: ‘böyle gelmiş ama böyle gitmeyecek’ diye yola çıktık. Bunu sahada etkin bir şekilde hissettirmeye başlayacağız.”

Sert açıklamasına, Akbelen maden ocağında yaşanılanlara değindi ve şöyle devam etti:

“Burada, Akbelen’de 14 Nisan 2024 tarihinde şu andaki toplantımıza konu olan kömür ocağı şantiyesinde ölümlü bir kaza oldu. Burada bir şoför arkadaşımız hayatını kaybetti.  Kaza ilgili kurumlara aksetti. İdari ve hukuki kurumlar bunu soruşturuyor. Bu aşamada yorum yapmamız yanlış olur ancak birkaç gün önce yine hasarlı araç kazası daha meydana geldi. Bu olayların şantiyede faaliyet gösteren, çalışan arkadaşımız TİMOSEN’in kurucu üyesi ve Disiplin Kurulu başkanı olan Muhammet Özen, bu olaylardan sendikamızı haberdar etti. Ben de sorumluluğumuz gereği Konya’dan buraya geldim. Sahada işçiler mobbing uygulandığı, en basit nedenlerle işçilerin istifaya zorlandığını ve istifa ettirildiğini öğrendik. Bu konuda elimizde belgeler var.

Bazı üst düşey kişilerle görüşme yaptıktan sonra Şantiyedeki yöneticilerle görüşme gerçekleştirdim. Bu şantiyede yaklaşık 800 çalışan var ve bunların 700’e yakını iş makinası ve kamyonu kullanan operatör. O görüşmeyi dün yaptıktan sonra, şantiyedeki sorumlu kişilerle yaptığımız görüşme ile yine buradaki ortak firmalardan birisinin CEO’su ile de görüşme sağladım. Bizim iddialarımız ve saha gerçeklerinin bundan sonraki süreçte devam etmemesi için talep ve beklentilerimiz var. Sahadaki olumsuzlukları kaldıracaklarına dair kendilerinden söz aldık.

Bugün şantiye yetkilileriyle bir daha görüştüm. Fakat bize verilen sözler doğrultusunda dünden bu yana sahada bir düzelme olmadığını gördüm. Bu basın toplantımızdan sonra Limak ve İçtaş’ın genel merkezlerine talep ve beklentilerimizi bir rapor halinde ileteceğiz. Sahadaki çalışma koşulları düzeltilmezse, talep ve beklentilerimize uygun yanıt verilmediği takdirde, önümüzdeki süreçte üzerimize düşen görev ve sorumluk neyi gerektiriyorsa, yerine getirmekten kaçınmayacağımızı da herkesin bilmesini istiyoruz.”

Sorular

Sert konuşmasının son bölümünde gazetecilerin soruların yanıtladı. Bir gazetecinin, çalışma alanında meydana gelen ölümlü ve hasarlı kazalarda, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin yetersizliği mi etkili oluyor sorusunu şöyle yanıtladı: “Tabi. Bu sadece buraya özel değil, her yerde var ama ben dün bir saatlik saha ziyaretinde, şantiyede bazı eksiklikleri hemen gözlemledim. Burada bir iş güvenliği zafiyeti olmasaydı, bu arka arkaya olan iki kaza ve daha önceki kazalar olmazdı. Çalışma kanuna aykırı durumlar söz konusu. 4857 sayılı çalışma kanunu ve 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu var ama bunlar sahada uygulanmıyor. Yani sistem var ama işlemiyor ya da işletilmiyor.”

Uzun çalışma süreleri ve fazla sefer sayıları

TİMOSEN genel başkanı Sert, “bu işyerinde ne gibi eksiklikler, sıkıntılar gözlediniz? Burada işçiler çok uzun süre mi çalıştırılıyor, ne oluyor?” sorusunu ise şu şekilde açıklık getirdi: “Burada bire bir tespit ettiğimiz durumlar var. Çalışma kanuna göre, işçilerin sabah 08’de işe başlayıp akşam 17’de işi bırakması gerekiyor. İşin durumuna ve günlük rızaya göre 1-2 saatlik fazla mesai yapılabilir. Öğrendiğime göre burada sabah 06:45’de işbaşı yapılıyor, akşam da 17’45’de iş bitimi oluyor. Normal şartlarda kanuna göre öğleden önce ve sonra 15’er dakika, işin şekline göre 30 dakika da olabilir, dinlenme molası olması gerekiyor. Bunlar uygulanmıyor. Öğle yemeği arası bir saat olması gerekirken, burada bu sürenin daha kısa uygulandığını biliyoruz. Bir de işin tehlike sınıfı ve boyutuna göre, işin kontrollü şekilde götürülmesi gerekiyor. Çok sefer yapın, günlük sefer sayısını, tonajı tutturun denilmemesi gerekiyor. İşçilere, pazar günleri izin kullandırılmıyor. Burada maalesef bunlar var. Bunların hepsi birer iş kazası nedenidir.”