Bugun...


Müfit Demirkol

facebook-paylas
SEÇSİS NEDİR?
Tarih: 30-03-2024 17:34:00 Güncelleme: 30-03-2024 17:34:00


SEÇSİS, Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı'na bağlı Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü'nce yürütülmekte olan "Bilgisayar Destekli Merkezî Seçmen Kütüğü Sistemi" projesinin kısa adıdır. Projenin geçmişi 1986 yılında hazırlanan bir rapora kadar dayanmaktadır.

             Yıllar içinde teknolojinin verdiği olanaklar ile çeşitli evrelerden geçmiş ve bugünkü hâlini almıştır. Son yıllarda yenilenen proje, ilk sınavını 22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan 23. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri ile vermiş ve seçimi çok kısa bir sürede sonuçlandırarak başarısını kanıtlamıştır.

            Hem etki alanı ve ölçeği hem de toplumsal ve siyasal yaşamı belirleyen sonuçlarından ötürü Türkiye'deki en önemli kamu bilişim sistemlerinden biri olan SEÇSİS, genel kanının aksine elektronik seçim sistemi değildir.

            Elektronik seçim sistemlerinde seçim hazırlığından başlayarak oy kullanma, oy sayım, itirazlar ve kesin sonuçların saptanmasına kadar tüm seçim süreçleri elektronik ortamda, elektronik uygulamalarla ve aygıtlarla gerçekleştirilir. Oysa SEÇSİS’te hem oy kullanma ve oy sayım süreçleri hem de oy sayım sonuçları “elle” sisteme girilir. Bu nedenle de SEÇSİS bir elektronik seçim yönetim sistemi olarak nitelendirilir.

            80’lerin sonlarında projelendirilen ve bugüne kadar birçok gelişim ve değişim geçiren SEÇSİS’in sahibi ve işleticisi YSK. Sistemi geliştiren HAVELSAN A.Ş. ise SEÇSİS'in aynı zamanda iyileştirme ve bakım hizmetlerini de yürütüyor.  Sistemin oluşturulmasından beri yapılan önemli değişliklilerden biri seçmen kütüklerinin, sandık seçmen listelerinin, sandık sayım sonuçlarının ve seçim sonuçlarının siyasi partiler, vatandaşlar, haber ajansları ve kamu kurumlarının erişimine açılmasını sağlayan Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SPSS) ve Siyasi Parti Portalı (SİPPORT) gibi sistemlerin hizmete alınması oldu. 

            Seçim süreçlerini yerine getirmek hedefiyle uygulamaların kullanıldığı sistemde dört araç ön plana çıkıyor:

            ● Siyasi Parti Portalı/Servisi (SİPPORT): Seçmen kütüğü, sandık seçmen listeleri, siyasi partilerle SİPPORT üzerinden paylaşılıyor.

            ● Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS): Seçim sonuçlarının, seçim sırasında siyasi partiler, haber ajansları vb. kuruluşlarla, kesin sonuçlardan sonra ise yurttaşlarla paylaşıldığı uygulama.

            ● Seçmen Portalı: Seçmenlere yönelik Seçmen/Sandık Bilgisi (Yurtiçi ve Yurtdışı Seçmen) sorgulama ve doğrulama işlemlerinin yapıldığı “web” uygulamasıdır.

            ● UYAP Ağı: SEÇSİS Uygulama Sistemince il/ilçe seçim kurulları ile Yüksek Seçim Kurulu (merkez) arasındaki çevrimiçi iletişimin sağlanması için kullanılan Adalet Bakanlığına ait iletişim altyapısıdır. YSK, verilerin bu ağda, uçlardan merkeze -İnternet kullanılmadan- iç içe iki kriptolu VPN tüneliyle iletildiğini belirtmiştir.

            SEÇSİS'te oy kullanma ve oy sayım etaplarının insan odaklı olması hata yapma riskinin dolayısıyla da güvenlik zayıflığının fazla olmasına neden oluyor. Fakat uzmanlar, insan odaklı süreçlerin seçim güvenliği açısından tamamıyla riskli olduğu anlamına gelmediğinin de özellikle altını çiziyor.

            Güvenli bir bilişim sistemi için ilgili bilişim sisteminde güvenlikle ilgili ilkelerin ve önlemlerin eksiksiz sağlanması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, güvenliği oluşturan temel ilkeleri kullanılabilirlik, bütünlük ve gizlilik olarak özetliyor. Güvenlik konusundaki endişeleri ise üç başlıkta özetlemek mümkün. İlk olarak uzmanlar, (Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü-NVİ) kendisi ve sağladığı verilerin denetlenebilir olmamasını vurguluyor. Ayrıca SEÇSİS’in sistem bileşenleri, yazılımının kaynak kodları denetlenebilir ve kamuya açık olmaması da güvenlik konusunda endişe oluşturan diğer bir konu.

            Son olarak ise arıza, kesinti, siber saldırı ya da yıkım sonucunda sistemin kesintisiz çalışmasını sağlayacak Felaket Kurtarma Merkezi (FKM) altyapısı olmayan bir bilişim sisteminin kullanılabilirlik ilkesini sağlayamayacağının altı çiziliyor.

            Bu üç konu nedeniyle uzmanlar SEÇSİS'in  güvenli bir sistem yargısını doğrulayacak nitelikte yeterince veriye sahip olunmadığını belirtiyor. Bununla birlikte SEÇSİS'in, bir bilişim sistemi olarak tümüyle denetlenebilir olmaması seçim sürecine ilişkin çıktılar üzerinden seçim sürecinin denetlenebilmesi ve sonuçların doğrulanabilmesini engellemiyor.

            SECSIS, Amerikan yapımı bir bilgisayar teknolojisidir. Bu teknoloji, 2004 yılında ABD seçimlerinde kullanıldı. Seçim sonuçları tartışmalara yol açtı. Bunun üzerine sistemin kullanımından vazgeçildi.

            Sistemi uygulamak isteyen bazı ülkeler de ABD deneyiminden sonra sistemden vazgeçti.

            Günümüzde sistem sadece Türkiye’de uygulanıyor.





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 28 24 1 3 58 15 75 +43
2 Fenerbahçe 28 23 1 4 72 22 73 +50
3 Trabzonspor 27 14 9 4 43 33 46 +10
4 Beşiktaş 28 14 10 4 39 32 46 +7
5 Kasımpaşa 28 11 10 7 48 50 40 -2
6 Başakşehir FK 28 11 11 6 36 33 39 +3
7 Çaykur Rizespor 28 11 11 6 31 40 39 -9
8 Sivasspor 28 9 8 11 34 37 38 -3
9 Antalyaspor 27 8 8 11 32 31 35 +1
10 Kayserispor 28 10 10 8 35 41 35 -6
11 Samsunspor 28 9 13 6 33 37 33 -4
12 Adana Demirspor 27 7 9 11 39 36 32 +3
13 Konyaspor 28 7 11 10 28 39 31 -11
14 MKE Ankaragücü 28 6 10 12 33 36 30 -3
15 Alanyaspor 27 6 9 12 32 40 30 -8
16 Fatih Karagümrük 27 7 12 8 32 31 29 +1
17 Hatayspor 28 6 11 11 32 39 29 -7
18 Gaziantep FK 27 7 13 7 31 40 28 -9
19 Pendikspor 28 6 14 8 32 57 26 -25
20 İstanbulspor 28 3 18 7 21 52 13 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 25 20 4 1 61 20 61 +41
2 Göztepe 25 16 5 4 44 15 52 +29
3 Kocaelispor 25 13 6 6 38 27 45 +11
4 Sakaryaspor 25 12 6 7 39 28 43 +11
5 Bodrumspor 25 12 7 6 34 18 42 +16
6 Bandırmaspor 25 11 7 7 35 21 40 +14
7 Çorum FK 25 11 8 6 39 25 39 +14
8 Boluspor 25 11 8 6 23 26 39 -3
9 Gençlerbirliği 25 8 7 10 25 26 34 -1
10 Erzurumspor FK 25 8 7 10 23 21 31 +2
11 Keçiörengücü 25 8 10 7 24 31 31 -7
12 Ümraniyespor 25 8 11 6 28 36 30 -8
13 Manisa FK 25 6 9 10 27 27 28 0
14 Adanaspor 25 8 15 2 21 38 26 -17
15 Şanlıurfaspor 25 5 11 9 17 29 24 -12
16 Tuzlaspor 25 6 13 6 24 41 24 -17
17 Altay 25 5 17 3 12 49 15 -37
18 Giresunspor 25 2 19 4 11 47 7 -36
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 26 19 4 3 61 23 60 +38
2 Van Spor FK 27 17 5 5 42 28 56 +14
3 Bucaspor 1928 27 15 3 9 37 15 54 +22
4 Yeni Mersin İdman Yurdu 27 14 4 9 40 20 51 +20
5 1461 Trabzon FK 26 14 6 6 48 26 48 +22
6 Ankaraspor 27 13 5 9 36 23 48 +13
7 Diyarbekir Spor 26 11 8 7 29 22 40 +7
8 Ankara Demirspor 26 12 11 3 33 30 39 +3
9 Karacabey Belediye Spor 27 9 9 9 26 24 36 +2
10 Beyoğlu Yeniçarşıspor 26 10 12 4 28 28 34 0
11 Nazilli Belediyespor 27 10 11 6 33 41 33 -8
12 Kırklarelispor 27 8 11 8 22 33 32 -11
13 Hes İlaç Afyonspor 26 7 10 9 16 26 30 -10
14 Altınordu 26 6 11 9 28 28 27 0
15 Serik Belediyespor 27 6 12 9 19 29 27 -10
16 Kırşehir Futbol SK 27 5 16 6 26 50 21 -24
17 Zonguldak Kömürspor 26 5 14 7 24 45 19 -21
18 Adıyaman FK 27 3 19 5 17 44 14 -27
19 Bursaspor 26 3 16 7 15 45 13 -30
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 20 15 1 4 41 9 49 +32
2 Aliağa Futbol A.Ş. 21 14 0 7 36 11 49 +25
3 52 Orduspor FK 21 11 5 5 28 18 38 +10
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 21 10 5 6 25 16 36 +9
5 K.Çekmece Sinopspor 21 9 7 5 31 20 32 +11
6 Edirnespor 20 9 7 4 33 20 31 +13
7 İnegöl Kafkas GK 20 8 6 6 22 22 30 0
8 Artvin Hopaspor 20 7 6 7 26 18 28 +8
9 Mardin 1969 Spor 21 8 9 4 26 23 28 +3
10 Karabük İdmanyurdu Spor 21 8 10 3 19 30 27 -11
11 Talasgücü Belediyespor 21 8 12 1 24 35 25 -11
12 Kırıkkalegücü FK 20 5 11 4 12 25 19 -13
13 Gümüşhanespor 21 2 10 9 13 33 15 -20
14 Malatya Arguvanspor 20 2 14 4 9 32 10 -23
15 Tarsus İdman Yurdu 20 2 15 3 13 46 9 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 04/03/2024 Adana Demirspor vs Fatih Karagümrük
 04/03/2024 Alanyaspor vs Trabzonspor
 04/03/2024 Antalyaspor vs Gaziantep FK
 08/03/2024 İstanbulspor vs Kasımpaşa
 09/03/2024 Sivasspor vs Alanyaspor
 09/03/2024 Konyaspor vs Adana Demirspor
 09/03/2024 Başakşehir FK vs Antalyaspor
 09/03/2024 Trabzonspor vs Fatih Karagümrük
 10/03/2024 Kayserispor vs Hatayspor
 10/03/2024 Galatasaray vs Çaykur Rizespor
 10/03/2024 Galatasaray - Çaykur Rizespor Çaykur Rizespor ligde deplasmandaki son 10 maçında hiç kazanamadı  Galatasaray yenilmez
 10/03/2024 Galatasaray - Çaykur Rizespor Galatasaray ligdeki son 16 maçında hiç kaybetmedi  Galatasaray yenilmez
 10/03/2024 Samsunspor - MKE Ankaragücü MKE Ankaragücü ligdeki son 6 maçında hiç kazanamadı  Samsunspor yenilmez
 10/03/2024 Fenerbahçe - Pendikspor Fenerbahçe ligdeki son 17 maçında hiç kaybetmedi  Fenerbahçe yenilmez
 10/03/2024 Fenerbahçe - Pendikspor Pendikspor ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı  Fenerbahçe yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/03/2024 Boluspor vs Giresunspor
 09/03/2024 Bandırmaspor vs Bodrum FK
 09/03/2024 Adanaspor vs Sakaryaspor
 09/03/2024 Eyüpspor vs Çorum FK
 10/03/2024 Altay vs Gençlerbirliği
 10/03/2024 Keçiörengücü vs Erzurumspor FK
 10/03/2024 Şanlıurfaspor vs Göztepe
 10/03/2024 Kocaelispor vs Tuzlaspor
 11/03/2024 Manisa FK vs Ümraniyespor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 06/03/2024 Adıyaman FK vs Bursaspor
 06/03/2024 Diyarbekir Spor vs Van Spor FK
 06/03/2024 Esenler Erokspor vs Karacabey Belediye Spor
 06/03/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Yeni Mersin İdman Yurdu
 06/03/2024 Kırklarelispor vs Altınordu
 06/03/2024 Kırşehir Futbol SK vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 06/03/2024 Serik Belediyespor vs Ankara Demirspor
 06/03/2024 Zonguldak Kömürspor vs Nazilli Belediyespor
 06/03/2024 1461 Trabzon FK vs Ankaraspor
 10/03/2024 Bucaspor 1928 - Adıyaman FK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 12 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 10/03/2024 Bucaspor 1928 - Adıyaman FK Adıyaman FK ligdeki son 12 maçında hiç kazanamadı  Bucaspor 1928 yenilmez
 10/03/2024 Ankaraspor - Esenler Erokspor Ankaraspor ligde evindeki son 14 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
 10/03/2024 Bursaspor - Serik Belediyespor Bursaspor ligdeki son 16 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 10/03/2024 Yeni Mersin İdman Yurdu - Diyarbekir Spor Yeni Mersin İdman Yurdu ligde evindeki son 10 maçında hiç kaybetmedi  Yeni Mersin İdman Yurdu yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 09/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Artvin Hopaspor
 09/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs Karabük İdmanyurdu Spor
 10/03/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Tarsus İdman Yurdu
 10/03/2024 Edirnespor vs Talasgücü Belediyespor
 10/03/2024 Gümüşhanespor vs Malatya Arguvanspor
 10/03/2024 Kepezspor FAŞ vs 52 Orduspor FK
 10/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs K.Çekmece Sinopspor
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI