Ulusal Süt Konseyi soğutulmuş çiğ süt tavsiye fiyatını 15 Kasım 2019-31 Aralık 2020 tarihlerini kapsamak üzere litre başına 2.3 Türk lirası olarak belirlemiştir.  

Çiğ süt fiyatları aradan geçen 14 aylık süre içinde brüt 2.3 lira olarak sabitlenirken, bu tarihler arasında süt yemi fiyatları yüzde 15.4, saman yüzde 21.2, mısır silajı yüzde 21.1, yonca otu ise yüzde 15.2 oranında artmıştır. Maliyetlerdeki bu artışlar üreticilerin zor durumda kaldığını açıkça ortaya koymaktadır.

Belirlenen referans fiyatın bugüne kadar sabit kalmasının sektörün sürdürülebilirliğini olumsuz etkilediği ve bu durumun da damızlık vasfı olan ve süt verimi yüksek hayvanların kesimine sebep olduğu gözlemlenmektedir.

Çiğ süt fiyatının belirlenmesi ile ilgili toplantıya üreticilerin temsilcisi olan Ulusal Süt Konseyi çağrılmamış, fiyat bürokratlar tarafından belirlenmiş dolayısıyla Konsey tamamen devre dışı kalmıştır.

Basında yer alan haberlere göre, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın düzenlediği Gıda Komitesi toplantısında Bakanlığın sanayicilere ve market zincirlerinin yöneticilerine “zam yapmayın” uyarısında bulunduğu iddia edilmektedir.

Tarım ve Orman Bakanlığı ile yapılan görüşmeler sonucunda Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ait çiğ süt destek priminin litre başına 40 kuruş olarak belirlendiği bilgisi edinilmiştir.

Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanlığı “Ulusal Süt Konseyi’nin kilogram başına belirleyeceği süt referans fiyatında 40-45 kuruşluk bir artış düşünüldüğü, bu artışın 1.5 olması gereken süt-yem paritesinin karşılığı olmadığı” ifade edilmiştir.

Bu bilgiler ışığında;

1. Süt konusunda yapılan toplantıya üretici birlikleri ve temsilcileri neden çağrılmamıştır?
2.  
2. Bakanlığınızın enflasyon artışına neden olmamak için çiğ süt referans fiyatını arttırmak istemediği doğru mudur?
3.  
3. Fiyatlar belirlenirken yemde meydana gelen artışlar niçin dikkate alınmamaktadır?
4.  
4. Süt referans fiyatı niçin süt-yem 1.5 paritesine göre belirlenmemektedir?  
5.  
5. Çiğ süt referans fiyatları neden uzun dönem için ilan edilmektedir? Niçin üçer aylık dönemler halinde fiyatlar belirlenmemektedir?
6.  
6. Girdi maliyetlerindeki artışlar çerçevesinde ve herhangi bir kurul veya komitenin kararına bağlı olmaksızın çiğ sütte otomatik referans fiyat oluşumu niçin denenmemektedir?
7.  
7. Çiğ süt alım fiyatlarında önceki yıllarda uygulanan ve sütün kalitesini belirleyen süt yağı, proteini, somatik hücre sayısı gibi kriterlerin, fiyatlandırmada ve prim desteğinde yeniden hayata geçirilecek midir?
8.  
8. Rekabet Yasası’na göre piyasa belirleyicisi olan şirketlerin bu tür toplantılarla fiyat belirlemesi, ortak hareket etmesi yasaktır. Bakanlığınız zincir market ve sanayicilere süt konusunda baskı yaparak rekabet yasasını çiğnediğinin farkında mıdır?
9.  
9. Bazı çiftçilerimiz tarafından, 2019 Yılı için belirlenen çiğ süt desteklerinin sadece 2019 Yılının ilk üç aylık destek priminin ödendiğini, kalan kısmının ödenmediğini iddia etmektedir. Bu iddia doğru mudur? Eğer söz konusu destekler ödenmedi ise neden ödenmemiştir ve ne zaman ödenecektir?